ΓΕΩΤ.Ε.Ε.: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΣΚΕ
Με επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής & Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων, το Επιμελητήριο ζητά την αντιμετώπιση μιας σειράς προβλημάτων που αφορούν τη λειτουργία του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ), στην κατεύθυνση της βελτίωσης της λειτουργικότητας αλλά και της αποτελεσματικότητάς του.
Πιο συγκεκριμένα, το πλήρες κείμενο της επιστολής του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. έχει ως εξής:
Αξιότιμε κύριε Γενικέ Γραμματέα,
με την ευκαιρία της λήξης της υποβολής προτάσεων-μελετών στο τελευταίο μέτρο των ιδιωτικών έργων (LEADER) του Π.Α.Α. 2014-2020 και δεδομένου ότι οδεύουμε στη λήξη της παρούσας αλλά και στη προετοιμασία της επόμενης προγραμματικής περιόδου, θα θέλαμε να επισημάνουμε μια σειρά προβλημάτων που ανέκυψαν και αφορούν τη λειτουργία του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) τα οποία, κατά την άποψή μας, χρήζουν της άμεσης παρέμβασής σας.
Σε όλες τις φάσεις (υποβολή προτάσεων, αξιολόγηση, έλεγχος, αποπληρωμές) όλων των προγραμμάτων (Σχέδια Βελτίωσης, Νέοι Αγρότες , LEADER, μεταποίηση κλπ.) δημιουργείται μείζον θέμα με τον τρόπο διαχείρισης του ΠΣΚΕ. Δηλαδή, για να ανοίξει και να γίνει ακόμα και η πιο επουσιώδης διόρθωσή του, ΔΕΝ έχει ουσιαστικά λόγο η Υπηρεσία Διαχείρισης του κάθε φορά συγκεκριμένου προγράμματος, ΑΛΛΑ ακολουθείται μια χρονοβόρα γραφειοκρατική διαδικασία, σύμφωνα με την οποία η εμπλεκόμενη Υπηρεσία πρέπει να κάνει εισήγηση στην Ειδική Υπηρεσία Κρατικών Ενισχύσεων (ΕΥΚΕ), αυτή με τα δικά της κριτήρια να αποφασίσει για το δίκαιο ως προς την ουσία μιας περίπτωσης που δεν ξέρει καν το αντικείμενο της και, αν εντέλει συμφωνεί, να δώσει εντολή στη ΜΟΔ να ανοίξει το ΠΣΚΕ.
Αυτός ο τρόπος λειτουργίας παρουσιάζει μια σειρά από προβλήματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής:
1) Κατά την υποβολή πρότασης στο ΠΣΚΕ για το LEADER, πρότασης καθόλα έτοιμης με συμπληρωμένα όλα τα πεδία και ανεβασμένα όλα τα συνοδευτικά αρχεία και δικαιολογητικά εμπρόθεσμα, δεν μπόρεσε εντέλει να γίνει η οριστικοποίησή της, επειδή το Πληροφοριακό Σύστημα ανίχνευε επουσιώδες αριθμητικό σφάλμα και δεν επέτρεπε την οριστικοποίηση. Συγκεκριμένα, με επιλέξιμο προϋπολογισμό (Πίνακας 12 – Συγκεντρωτικός Δαπανών) 328.985,84 €, στη καρτέλα του χρηματοδοτικού σχήματος (Πίνακας 13) μεταφέρθηκε, από λάθος του συγγραφέα της πρότασης, το ποσό 328.985,04 (λάθος 80 λεπτών). Εξαιτίας του λάθους αυτού, η τεχνικά απαγορευτική διαδικασία του ΠΣΚΕ δεν επέτρεψε στην εν λόγω πρόταση να λάβει αποδεικτικό κατάθεσης, λειτουργώντας «τιμωρητικά», παρόλο που επί της ουσίας η πρόταση ήταν άρτια. Σημειωτέον ότι:
(α) η ίδια η προκήρυξη του προγράμματος προβλέπει, στα κριτήρια επιλογής βαθμολογίας, το κριτήριο «Σαφήνεια και πληρότητα πρότασης» με υψηλό μάλιστα Συντελεστή Βαρύτητας (11-15% της βαθμολογίας ανάλογα τη περίπτωση), κατά συνέπεια ένα τέτοια λάθος (που ακριβώς ανήκει σε αυτή τη κατηγορία) θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί αναλογικά στην ανταγωνιστικότητα του προγράμματος και όχι «απαγορευτικά - τιμωρητικά», σε βάρος του δικαίου του επενδυτή και της ουσίας,
(β) το λάθος αυτό δεν έχει ουδεμία επίπτωση επί της ουσίας της αξιολόγησης της πρότασης αφού ο αξιολογητής, ακόμα και αν ήταν σωστή η μεταφορά των δαπανών από τον έναν πίνακα στον άλλο, διατηρεί το δικαίωμα, με βάση τα κριτήρια επιλεξιμότητας των δαπανών όπως έχουν καθορισθεί από την πρόσκληση, να κρίνει ως μη επιλέξιμη κάποια δαπάνη και να τροποποιήσει και τους 2 προαναφερόμενους πίνακες. Το τελικό δε σχήμα χρηματοδότησης, διορθωμένο, μεταφέρεται στην αυτόνομη προσωποποιημένη πιθανή απόφαση ένταξης του δικαιούχου, και
(γ) σε αντίστοιχα προγράμματα (Σχέδια Βελτίωσης και Μικρά Σχέδια Βελτίωσης) το ΠΣΚΕ, όπως είναι και το τεχνολογικά ορθό, μεταφέρει αυτόματα το ποσό του επιλέξιμου προϋπολογισμού στο πίνακα του χρηματοδοτικού σχήματος. Αντίστοιχα προβλήματα παρουσιάστηκαν και στα Σχέδια Βελτίωσης.
2) Κατά την φάση της αξιολόγησης, σε περίπτωση που η Γνωμοδοτική Επιτροπή διαπιστώσει στη πορεία ότι έκανε κάποιο λάθος στην αξιολόγησή της, δε δύναται να εισέλθει στο σύστημα και να διορθώσει την απόφαση της αν δεν λάβει την έγκριση της ΕΥΚΕ, παρά το γεγονός ότι είναι το αρμόδιο όργανο για την αξιολόγηση των προτάσεων, και μάλιστα συλλογικό.
3) Κατά τη φάση των πληρωμών, σε περίπτωση λάθους ακόμα και 1 λεπτού του ευρώ από τους ελεγκτές, ακόμα και αν είναι θέμα του ίδιου του ΠΣΚΕ, με την περιγραφόμενη ως άνω διαδικασία μπορεί να καθυστερήσει η απονομή της επιδότησης στον επενδυτή ακόμα και κατά ένα (1) χρόνο.
Αξιότιμε κύριε Γενικέ Γραμματέα,
μετά τα παραπάνω είναι πιστεύουμε πλήρως κατανοητή η αναγκαιότητα της άμεσης παρέμβασής σας, στην κατεύθυνση της βελτίωσης της λειτουργικότητας αλλά και της αποτελεσματικότητας του συστήματος. Οι λύσεις που θα επιλεγούν, θα πρέπει κατά την άποψή μας να απαντούν τα εξής:
1) Το ΠΣΚΕ να είναι προσβάσιμο όταν η υπηρεσία προκήρυξης του προγράμματος κρίνει ότι υπάρχει λόγος.
2) Να επιτρέπεται η οριστικοποίηση της πρότασης, η λήψη Αριθμού Πρωτοκόλλου και η αξιολόγησή της σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, ακόμα και στις περιπτώσεις που το σύστημα διαγνώσει πρόβλημα. Η διάγνωση προβλήματος θα πρέπει να λειτουργεί μόνο βοηθητικά, για να συνδράμει τον μελετητή και όχι να δρα τιμωρητικά – απαγορευτικά για τον επενδυτή.
3) Να εξεταστεί η εκχώρηση της αρμοδιότητας διαχείρισης του ΠΣΚΕ στην κατά περίπτωση Υπηρεσία Διαχείρισης της πρόσκλησης του κάθε προγράμματος.
Ευελπιστώντας στις άμεσες ενέργειές σας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εκθέσαμε παραπάνω, παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε επιπλέον πληροφορία, διευκρίνιση και συνεργασία επί του θέματος.
Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.
Σπυρίδων Αν. Μάμαλης