ΓΕΩΤ.Ε.Ε.: ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ Σ/Ν ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΤΩΝ Α.Π.Ε.
Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με επιστολή του προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα, κατέθεσε τις παρατηρήσεις και προτάσεις του επί του Σ/Ν για την αδειοδότηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.). Πιο συγκεκριμένα, το έγγραφο του Επιμελητηρίου έχει ως εξής:
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης επί του Σ/Ν «Εκσυγχρονισμός της Αδειοδοτικής Διαδικασίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Β’ Φάση, Aδειοδότηση Παραγωγής και Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας, Πλαίσιο Ανάπτυξης Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών και Ειδικότερες διατάξεις για την Ενέργεια και την Προστασία του Περιβάλλοντος», θα θέλαμε να επισημάνουμε μια από τις προτεινόμενες διατάξεις του Σ/Ν η οποία, κατά τη γνώμη μας, θα δημιουργήσει προβλήματα στις εργασίες αναδάσωσης ή δάσωσης για την αποκατάσταση των εκτάσεων που εκχερσώνονται για την εκτέλεση των έργων κατασκευής των ΑΠΕ.
Πιο συγκεκριμένα, στο ΜΕΡΟΣ Β’ – ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ – Β’ ΦΑΣΗ του εν λόγω σχεδίου νόμου και ειδικότερα στην παράγραφο 8 του άρθρου 49 «Επεμβάσεις σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης σε δάση και δασικές εκτάσεις – Τροποποίηση του άρθρου 45 του ν. 998/1979», αναφέρεται ότι:
«Στις περιπτώσεις όπου:
α) η έκταση στην οποία πραγματοποιείται η επέμβαση είναι μικρότερη ή ίση με τέσσερα (4) στρέμματα, ή
β) η επέμβαση αφορά την εκτέλεση έργων σιδηροδρομικών γραμμών, έως τεσσάρων (4) χιλιομέτρων, που εκτελούνται από την «ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε», ή
γ) ο δικαιούχος της επέμβασης υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση ότι δεν επιθυμεί να προβεί σε καμία περαιτέρω ενέργεια σχετική με την εκτέλεση των εργασιών αναδάσωσης ή δάσωσης, ή με άλλο δασοκομικό ή δασοτεχνικό έργο και επιθυμεί να καταβάλει το αντίτιμο της σχετικής δαπάνης,
καταβάλει τη δαπάνη για την υλοποίηση της αναδάσωσης σύμφωνα με τα παρακάτω, χωρίς να απαιτείται η σύνταξη της σχετικής μελέτης.
Το ποσό της δαπάνης αναδάσωσης υπολογίζεται κατά στρέμμα από το γινόμενο του εκάστοτε συντελεστή «Μ» επί το σταθερό ποσό των τριάντα πέντε (35) ευρώ και κατατίθεται υπέρ του Πράσινου Ταμείου στον ειδικό κωδικό Ειδικός Φορέας Δασών.
Το ως άνω ποσό διατίθεται αποκλειστικά για την αναδάσωση ή δάσωση εκτάσεων, κατά προτεραιότητα δε για την αναδάσωση ή δάσωση έκτασης σε αντικατάσταση εκείνης, της οποίας ενεκρίθη η εκχέρσωση για την πραγματοποίηση της επέμβασης ή για την εκτέλεση ειδικών δασοτεχνικών έργων, απαγορευομένης απολύτως της διάθεσής του για άλλο σκοπό».
Η παραπάνω παράγραφος θα πρέπει να καταργηθεί γιατί καθίσταται αμφίβολη η εκτέλεση των εργασιών αναδάσωσης ή δάσωσης, ή με άλλων δασοκομικών ή δασοτεχνικών έργων. Δηλαδή επιχειρείται να ανατραπεί η διαδικασία που εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα, κατά την οποία η υποβολή εγκεκριμένης μελέτης για την αναδάσωση ή τις δασοκομικές εργασίες ή τα ειδικά δασοτεχνικά έργα, αποτελεί προϋπόθεση για την εγκατάσταση του δικαιούχου στην έκταση ή για την ηλέκτριση/σύνδεση του σταθμού, εάν πρόκειται για έργα ΑΠΕ.
Με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο επιδιώκεται η διατήρηση του ισοζυγίου δασών και δασικών εκτάσεων (αντικατάσταση αυτών για τις οποίες εκδίδεται έγκριση επέμβασης, με διενέργεια αναδάσωσης – δάσωσης) και, όπου αυτό δεν είναι εφικτό, η προστασία - βελτίωση – ανόρθωση των υφιστάμενων δασών και δασικών εκτάσεων με την εκτέλεση των διαφόρων ειδικών εδαφοτεχνικών έργων (διανοίξεις – βελτιώσεις δασικών δρόμων, καλλιεργητικές επεμβάσεις με σκοπό την ανόρθωση και την ποιοτική αναβάθμιση των υφιστάμενων δασών, εργασίες αντιπυρικής προστασίας κ.λπ.).
Όλα τα παραπάνω αποτελούν εργασίες οι οποίες γινόταν διαχρονικά από τη Δασική Υπηρεσία, αλλά τα τελευταία χρόνια λόγω των γνωστών προβλημάτων που αυτή αντιμετωπίζει (μειωμένο επιστημονικό προσωπικό σε συνάρτηση με τη συσσώρευση αρμοδιοτήτων, όπως η ανάρτηση Δασικών Χαρτών, η διαδικασία γνωμοδοτήσεων επί των ΜΠΕ σε ιδιαίτερα περιορισμένα χρονικά περιθώρια κ.α., καθώς και η έλλειψη χρηματοδότησης κ.λπ.), η διενέργεια τους έχει ασθενήσει αν όχι εξαλειφθεί.
Έτσι, το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα απρόσκοπτης συνέχισης της διενέργειας όλων των παραπάνω εξαιρετικά ευεργετικών επεμβάσεων για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις, επιβαρύνοντας πολύ λιγότερο τη Δασική Υπηρεσία τόσο οικονομικά όσο και σε διάθεση προσωπικού, αφού τόσο η σύνταξη των εκάστοτε μελετών, όσο και η χρηματοδότηση και εκτέλεση των έργων είναι υποχρέωση του δικαιούχου της επέμβασης και το προσωπικό της Δασικής Υπηρεσίας εμπλέκεται μόνο στην έγκριση των μελετών και στην επίβλεψη εκτέλεσης και παραλαβής των εργασιών.
Με το παρόν νομοσχέδιο επιχειρείται να τροποποιηθεί αυτή η διαδικασία και αντί της υποχρέωσης μελέτης και εκτέλεσης των παραπάνω ειδικών δασοτεχνικών έργων, ο δικαιούχος της επέμβασης θα μπορεί να υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση ότι δεν επιθυμεί να προβεί σε καμία περαιτέρω ενέργεια σχετική με την εκτέλεση των εργασιών αναδάσωσης ή δάσωσης, ή με άλλο δασοκομικό ή δασοτεχνικό έργο και επιθυμεί να καταβάλει το αντίτιμο της σχετικής δαπάνης, χωρίς να απαιτείται η σύνταξη της σχετικής μελέτης.
Ο υπολογισμός της δαπάνης αναδάσωσης προτείνεται να υπολογίζεται κατά στρέμμα από το γινόμενο του εκάστοτε συντελεστή «Μ» επί το σταθερό ποσό των τριάντα πέντε (35) ευρώ και κατατίθεται υπέρ του Πράσινου Ταμείου στον ειδικό κωδικό Ειδικός Φορέας Δασών. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το υπ’ αριθ. Πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/55750/2547/13-06-2020 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, με το οποίο ενημερώθηκαν οι Δασικές Υπηρεσίες ότι «… Ο προϋπολογισμός του κόστους δαπάνης αναδάσωσης, για εκτάσεις μεγαλύτερες των τεσσάρων (4) στρ., θα προκύπτει κατ’ εκτίμηση και προσεγγιστικά εκ του προϋπολογισμού μελέτης ίδιου εμβαδού με την έκταση επέμβασης στην ίδια περιοχή (βάσει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της – μορφολογικά, εδαφολογικά, κλιματολογικά στοιχεία, είδος βλάστησης) και εν συνεχεία εκπόνησης σχετικής μελέτης ειδικού δασοτεχνικού έργου αντίστοιχου προϋπολογισμού, κατά τα οριζόμενα στη σχετική διάταξη ...». Σκοπός αυτού του εγγράφου ήταν να διορθώσει τον τρόπο υπολογισμού της δαπάνης αναδάσωσης, ο οποίος μέχρι πρότινος υπολογιζόταν κατά στρέμμα από το γινόμενο του εκάστοτε συντελεστή «Μ» επί το σταθερό ποσό των τριάντα πέντε (35) ευρώ (ότι προτείνεται δηλαδή από το παρόν νομοσχέδιο) και αυτό γιατί το ποσό ανά στρέμμα που προέκυπτε ήταν πολύ χαμηλότερο της πραγματικής αξίας αναδάσωσης έκτασης ενός στρέμματος, κατά συνέπεια με τον παραπάνω τύπο γινόταν υποεκτίμηση της αξίας, οδηγώντας σε εύνοια των δικαιούχων της επέμβασης.
Στο σχέδιο νόμου προτείνεται ότι «... το ως άνω ποσό διατίθεται αποκλειστικά για την αναδάσωση ή δάσωση εκτάσεων, κατά προτεραιότητα δε για την αναδάσωση ή δάσωση έκτασης σε αντικατάσταση εκείνης, της οποίας ενεκρίθη η εκχέρσωση για την πραγματοποίηση της επέμβασης ή για την εκτέλεση ειδικών δασοτεχνικών έργων, απαγορευομένης απολύτως της διάθεσής του για άλλο σκοπό ...».
Κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να εφαρμοσθεί στην πράξη (πολύ πιο δύσκολο με βάση το νομικό πλαίσιο που ισχύει σήμερα) και θα προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη επιβάρυνση στο ήδη ελλιπές επιστημονικό προσωπικό των Δασικών Υπηρεσιών το οποίο, εκτός των άλλων αντικειμένων που είδη έχει να διαχειριστεί, θα επιφορτιστεί και με την εκπόνηση των εκάστοτε μελετών (ή τη διαδικασία προκήρυξης διαγωνισμού, σε περίπτωση ανάθεσής της σε ιδιώτες μελετητές), τη διενέργεια της χρονοβόρας διαδικασίας αίτησης χρηματοδότησης από τις προϊστάμενες Υπηρεσίες, καθώς και της δημοπράτησης, της επίβλεψης και παραλαβής των έργων.
Για όλους τους παραπάνω λόγους προτείνεται η απόσυρση της συγκεκριμένης παραγράφου και η διατήρηση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, με το οποίο διασφαλίζεται επαρκώς η μελέτη και εκτέλεση των εργασιών αναδάσωσης ή δάσωσης ή άλλων δασοκομικών ή δασοτεχνικών έργων. Αν δεν επιλεγεί η απόσυρση ολόκληρης της παραγράφου, θα μπορούσε να διατηρηθεί η υποχρέωση τουλάχιστον της σύνταξης των μελετών από τους δικαιούχους της επέμβασης, έτσι ώστε να υπάρχει η ωριμότητα και το προσωπικό των Δασικών Υπηρεσιών να επιφορτιστεί μόνο με τη εξασφάλιση της χρηματοδότησης, της δημοπράτησης, της επίβλεψης και παραλαβής των ανωτέρω έργων ή, αν και αυτό δεν είναι εφικτό, να προταθεί η αξία του αντιτίμου να υπολογίζεται επί της πραγματικής αξίας αναδάσωσης, όπως ισχύει και σήμερα, σύμφωνα με το υπ’ αριθ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/55750/2547/13-06-2020 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, το οποίο θα καταβάλλεται στο διπλάσιο ή τριπλάσιο, σε περίπτωση που ο δικαιούχος της επέμβασης αποφασίσει να καταβάλει το αντίτιμο της σχετικής δαπάνης και να μην προβεί στην εκπόνηση μελέτης και εκτέλεσης των εργασιών αναδάσωσης ή δάσωσης ή άλλων δασοκομικών ή δασοτεχνικών έργων.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε παραπέρα διευκρίνιση ή συνεργασία.
Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.
Σπυρίδων Αν. Μάμαλης